Top 8 # Vị Thuốc Bắc Hoài Sơn Xem Nhiều Nhất, Mới Nhất 3/2023 # Top Trend

Nói chuyện với thầy thuốc

Tên khác:

Hoài sơn, Sơn dược, Củ mài, Thự dự

Tên dược: Rhizoma Dioscoreae.

Tên thực vật: Dioscorea opposita Thunb.

Tiếng trung: 山药、淮山、薯蓣

Cây Hoài sơn

(Mô tả, hình ảnh cây Hoài sơn, phân bố, thu hái, thành phần hóa học, tác dụng dược lý…)

Mô tả:

Dây leo quấn; thân nhẵn, hơi có góc cạnh, màu đỏ hồng, thường mang những củ nhỏ ở nách lá (dái mài). Rễ củ đơn độc hoặc từng đôi, ăn sâu vào đất đến hàng m, hơi phình ở phía gốc, vỏ ngoài có màu nâu xám, thịt mềm màu trắng. Lá mọc so le hay mọc đối, hình tim, đôi khi hình mũi tên, không lông, dài 10cm, rộng 8cm, nhẵn, chóp nhọn, có 5-7 gân gốc. Cụm hoa đơn tính gồm các bông khúc khuỷu, dài 40cm, mang 20-40 hoa nhỏ màu vàng; hoa đực có 6 nhị. Quả nang có 3 cánh rộng 2cm. Hạt có cánh mào

Phân bố:

Cây mọc ở nhiều nước châu Á, ở trung quốc có nhiều ở Hà nam, Thiểm Tây, sơn đông, Sơn tây ..

Ở Việt Nam cây Mọc hoang ở khắp những vùng rừng núi. Trước đây, giữa các vụ thu hoạch nhân dân vẫn đi đào củ mài để ăn chống đói. Nhiều nhất tại các tỉnh Hà Bắc, Lào Cai, Yên Bái, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình. Hiện nay ta đã bắt đầu trồng củ mài để chế hoài sơn vì nếu chỉ trông vào cây mọc hoang thì công đi tìm đào rất cao.

Thu hái chế biến:

Mùa đào củ mài tốt nhất vào thu đông và đầu xuân (từ tháng 10-11 đến tháng 3-4). Muốn có hoài sơn phải chế như sau:

Củ mài đào về, rửa sạch đất, gọt vỏ rồi cho vào lò sấy trong 2 ngày hai đêm, lấy ra phơi khô là được. Nhưng nếu muốn có hình dáng đẹp dùng cho xuất khẩu cần chế biến phức tạp hơn.

Củ mài sau khi đào về phải chế biến ngay trong vòng 3 ngày nếu không sẽ hỏng. Việc chế biến gồm có 3 giai đoạn:

– Sấy diêm sinh lần thứ nhất.

Sau khi gọt vỏ đem xông diêm sinh (110kg củ mài phải dùng 2kg diêm sinh). Trong lò sấy xếp củ mài thành hình cũi lợn để cho các củ đều hưởng được hơi diêm sinh. Sau khi sấy 2 ngày 2 đêm, cần ủ lại một đêm, rồi phơi nắng nhỏ hoặc sấy nhẹ cho khô. Đem ngâm nước lã 2 ngày 2 đêm rồi rửa sạch và phơi nắng cho khô.

– Sấy diêm sinh lần thứ hai:

Lại xếp hoài sơn vào lò như lần trước rồi đốt diêm sinh trong 1 ngày 1 đêm (100kg củ mài phải dùng 1kg diêm sinh). Khi nào củ mài mềm như chuối là được. Nếu chưa mềm cần sấy diêm sinh lại. Sấy xong ủ trong vại, đậy vại bằng bao tải có nhúng nước. Đợi một ngày 1 đêm, đem ra sửa chữa củ mài cho đều đặn rồì đặt lên ván mà lăn. Lăn đến khi hai đầu củ mài lõm vào. Đem phơi nắng nhỏ hoặc sấy nhẹ cho hơi khô, sửa lại lần nữa cho miếng củ mài thật đẹp rổi lại lăn lần nữa cho nhẵn bóng và phơi thật khô. Nhúng nhanh vào nuớc lấy ra dùng giấy ráp đánh cho bóng.

– Sấy diêm sinh lần thứ ba:

Trước khi đóng hòm lại sấy diêm sinh lần nữa. Cứ 100kg củ mài lần này chỉ dùng 200g diêm sinh. Sấy trong 1 ngày 1 đêm. Khi đóng hòm cần phải phân loại ra nhiều hạng. Hạng nhất: 4 khúc hoài sơn nặng 0,500kg. Hạng hai phải 6 khúc. Hạng ba tám khúc, hạng bốn 10 khhúc, hạng năm 12 khúc và hạng sáu 14 khúc nặng nửa kilôgam.

Thành phần hoá học:

Ngoài tinh bột ra trong hoài sơn các nhà nghiên cứu Nhật Bản đã lấy ra chất muxin là một loại protit nhớt, allantoin, axit amin, acginin và cholin. Ngoài ra còn có mantaza là mem tiêu hóa mantoza. về mặt thực phẩm, trong củ mài có chừng 63,25% chất bột, 0,45% chất béo, 6,75% chất protit. Gần đây người ta có tìm thấy trong một số giống Dioscorea chất saponin có nhân sterol

Tác dụng dược lý

Chất muxin hòa tan trong nước; trong điều kiện axit loãng và nhiệt độ phân giải thành chất protit và hydrat cacbon. Có tính chất bổ.

Ở nhiệt độ 45-55°C khả năng thủy phân chất đường của men trong hoài sơn rất cao, trong axit loãng trong 3 giờ có thể tiêu hóa 5 lần trọng lượng đường.

Vị thuốc của Hoài sơn

(Công dụng, liều dùng, tính vị, quy kinh …)

Tính vị:

Vị ngọt, tính ôn.

Qui kinh:

Thái âm tỳ, Thái âm phế và Thiếu âm thận.

Công Dụng:

Bổ tỳ vị, phế và thận.

Liều dùng:

lượng thường dùng từ 10-30g; 6-10 (dạng bột).

Ứng dụng lâm sàng của vị thuốc Hoài sơn

Tỳ và vị kém biểu hiện như kém ăn, ỉa chảy và mệt mỏi:

Dùng phối hợp với nhân sâm, bạch truật và phục linh dưới dạng sâm linh bạch truật hoàn.

Thấp nặng do tỳ kém biểu hiện như khí hư hơi đục (trắng) và loãng và mệt mỏi:

Dùng phối hợp Hoài sơn với bạch truật, phục linh và khiếm thực.

Do thận kém biểu hiện như khí hư và Đau lưng dưới:

Dùng phối hợp Hoài sơn với sơn thù du và thỏ ti tử.

Thấp nặng chuyển thành nhiệt biểu hiện như khí hư vàng:

Dùng phối hợp Hoài sơn với hoàng bá và xa tiền tử.

Ðái tháo đường

biểu hiện như rất khát, uống nhiều, ăn nhiều, đi tiểu nhiều và mệt mỏi: Dùng phối hợp Hoài sơn với hoàng kỳ, thiên hoa phấn, sinh địa hoàng và cát căn.

Mộng tinh do thận suy:

Dùng phối hợp Hoài sơn với sơn thù du và sinh địa hoàng dưới dạng lục vị địa hoàng hoàn.

Hay đi tiểu do thận suy:

Dùng phối hợp Hoài sơn với ích chí nhân và tang phiêu tiêu.

Ho mạn tính do phế suy:

Dùng phối hợp Hoài sơn với sa sâm, mạch đông và ngũ vị tử.

Tham khảo

Theo Y văn cổ:

Sách Bản kinh: vị ngọt tính ôn. Sách Danh y biệt lục: bình không độc. Sách Dược phẩm hóa nghĩa: thuốc sống thì lương, thuốc chín thì ôn. Sách Thang dịch bản thảo: nhập túc thái âm kinh. Sách Đắc phối bản thảo: nhập thủ túc thái âm kinh khí phần. Sách Y học trung trung tham tây lục, Sơn dược giải: nhập Phế, qui Tỳ.

Một số món ăn từ hoài sơn

Canh hoài sơn- sườn lợn

Tác dụng: bổ tỳ kiện vị

Nguyên liệu:

Hoài sơn 300gr

xương sườn lợn 300g 1

bnửa bắp ngô ngọt 1 củ gừng 1 chút hành hoa,

Cách làm: Xương sườn rửa sạch, gừng thái sợi, miếng mỏng cho vào nồi nước ninh khoảng 15phut.

Sơn dược rửa sạch gọt vỏ (vì sơn dược có nhớt và để lâu sẽ bị thâm nên gọt xong nên cho vào nồi nước dùng luôn) ướp nhanh muối gia vị và chút gừng cho ngấm rồi cho vào nồi nước dùng ninh tiếp khoảng 20 phút nêm gia vị, cho chút hành lá cho thơm. Khi HS chín mềm, bở là được. Canh HS thưởng thức như món soup khai vị hoặc ăn cùng cơm đều rất ngon.

Rượu Sơn Dược :

Tác dụng: Giảm đau, định thần kinh, giải độc, hồi xuân, cường tinh

Sơn Dược 400g, Đường 500g . Rượu trắng 3 lít. Cho vào bình để chỗ im mát, 1 tháng chất thuốc ra hết . Mỗi ngày uống sáng, chiều trước khi ăn cơm một ly nhỏ .

Cháo Sơn Dược tươi :

Công dụng: Khỏe tỳ , ích Khí, dưỡng Tâm . Người yếu Tỳ Vị , tiêu hóa kém, hay giật mình , ra mồ hôi trộm

Nguyên liệu:

Sơn dược tươi 100 gr. (khô 45 gr.) bột mì 100gr. hành, gừng , đường .

Rửa sạch Sơn Dược, gọt vỏ, giả nhỏ hay mài vụn. Cho tất cả vật liệu nước vừa đủ, nấu vừa chín thành cháo bột . . Ăn lúc đói .

Có thể nấu chung với gạo, thành cháo, thêm Đại Táo ( Táo đen khô ) bỏ hột .

Tác dụng bổ khí huyết, khỏe tỳ Vị, hợp với người già yếu, khí huyết không thông, kém dinh dưỡng, người gầy yếu .

Sơn Dược nấu canh chung với Kỷ Tử:

Tác dụng: dưỡng âm, ích trí .

Hoài sơn nấu chung với thịt lợn ,

bổ cho người yếu mệt, đau dậy .

Chú ý : Quá bổ , Người trung niên , người già béo phì, không nên dùng .

Nơi mua bán vị thuốc Hoài sơn đạt chất lượng ở đâu?

Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị thuốc Hoài sơn ở đâu?

Hoài sơn là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.

Với mong muốn bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn không chỉ là đia chỉ khám chữa bệnh tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc đông y (thuốc nam, thuốc bắc) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam đều được nghành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn.

Vị thuốc Hoài sơn được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn NHT.

Giá bán vị thuốc Hoài sơn tại Phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn:

Tùy theo thời điểm giá bán có thể thay đổi.

+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: Cơ sở 1: Số 482, lô 22C, Lê Hồng Phong, Ngô Quyền, Hải Phòng

+ Mua trực tuyến: Thuốc được chuyển qua đường bưu điện. Khi nhận được thuốc khách hàng thanh toán tiền COD.

Tag: cay Hoai son, vi thuoc Hoai son, cong dung Hoai son, Hinh anh cay Hoai son, Tac dung Hoai son, Thuoc nam

Thaythuoccuaban.com Tổng hợp

*************************

Dioscorea persimilis Prain et Burkill, họ Củ nâu (Dioscoreaceae). Tên khác:Thử dự, Sơn vu, hoài sơn dược, ngọc diên.

Tên khác: Hoài sơn ( 山 藥), Sơn dược.

Bộ phận dùng:

Rễ củ đã chế biến khô của cây Củ mài.

Cây mọc hoang phổ biến ở miền Bắc và miền Trung của nước ta cho tới Huế. Còn phân bố ở Trung Quốc, Lào và Campuchia. Cũng được trồng nhiều ở đồng bằng để đáp ứng nhu cầu lớn về dược liệu; có thể trồng bằng gốc rễ hoặc dái mài về mùa xuân.

Dược phẩm này là thân rễ khô cây thử dự thuộc loài thực vật họ củ mài, sản xuất chủ yếu ở Hà Nam: các nơi như Hồ Nam, Sơn Tây, Vân Nam, Hà Bắc, Thiểm Tây, Tứ Xuyên cũng có. Loại được sản xuất ở Bác Ái, Tẩm Dương, Ôn Huyện v.v… thuộc tỉnh Hà Nam là tốt nhất, quen gọi là “hoài sơn dược”.

Đào củ vào mùa hè – thu khi cây đã lụi, mang về rửa sạch, gọt vỏ cho vào lò xông lưu huỳnh 2 ngày đêm, sau đó phơi sấy cho đến khô.

Phân biệt tính chất, hình dạng:

Dược liệu này thường được thái vát quân cờ, dày khoảng 2mm, không đòi hỏi phải tuyệt đối chính xác.

Bề ngoại nhìn có màu vàng trắng hoặc vàng nhat, co rãnh dọc, vân dọc và ngân rể chùm, đôi chỗ nhm ngoài còn thấy có vệt vỏ mầu nâu nhạt.

Mặt cắt màu trắng, có tinh bột, có thể thấy rõ những chấm sáng nhỏ.

Vị nhạt, hơi chua.

Khi cầm một miếng sơn dược mà sờ lên bề mặt, tay cảm thấy tron, đồng thời có bột mịn dính trên ngón tay nhấm lên miệng thấy dính.

Loại nào miếng to màu trắng, bột nhiều là tốt.

Để nơi khô ráo, thoáng gió, phòng mọt.

Tác Dụng Dược lý :

+ Tăng đồng hóa và hướng sinh dục (Gonodotrope): Thí nghiệm trên chuột cống trắng còn non, có cân nặng 45-60g, gồm cả đực và cái, cho ăn Hoài sơn dưới dạng bột với liều 20g/kg liên tiếp trong 28 ngày, lô chuột đối chứng cho ăn bột gọa. Đến ngày cuối cùng, cân lại trọng lượng chuột, giết chuột, bóc tách tử cung, buồng trứng ở chuột cống cái và tinh hoàn, tiền liệt tuyến, cơ nâng hậu môn ở chuột cống đực, cân tươi ngay trọng lượng các cơ quan trên và tiến hành so sánh trị số trung bình của lô dùng thuốc với lô đối chứng. Kết quả thí nghiệm cho thấy : với liều lượng dùng trên , Hoài sơn thể hiện các tác dụng sau :

-Trên chuột cái còn non : trọng lượng tử cung tăng 1 cách đáng kể so với lô chứng là 66% ( P< 0,001), còn đối với trọng lượng buồng trứng tuy có tăng (17,5%) nhưng không có ý nghĩa về mặt sác xuất thống kê.

-Trên chuột cống đực, Hoài sơn còn có tác dụng làm tăng trọng lượng cơ nâng hậu môn 1 cách có ý nghĩa, so với đối chứng tăng 372% ( P< 0,001).

-Đối với trọng lượng cơ thể chuột ( cả cái lẫn đực), Hoài sơn đều không có ảnh hưởng rõ rệt.

Căn cứ vào những kết quả trên cho thấy Hoài sơn có tác dụng làm tăng đồng hóa và hướng sinh dục trên chuột cống đực.

Dioscorea Batatas có khả năng tăng cường tác dụng của nội tiết tố sinh dục nam. Dịch chiết Hoài sơn làm tăng trọng lượng tuyến tiền liệt và túi tinh của súc vật thí nghiệm. Chất Mucin tồn tại trong Hoài sơn sau khi bị phân giải cho chất Protid và Hydrat Carbon, có tính chất bổ. Men có trong Hoài sơn ở nhiệt độ thích hợp (45-500) có khả năng thủy phân chất đường rất lớn, trong Axit loãng trong 3 giờ có thể tiêu hóa 3 lần trọng lượng đường (Tài Nguyên Cây Thuốc Việt Nam).

Củ mài chứa tinh bột 63,25%, protid 6,75% và glucid 0,45%. Còn có mucin là một protein nhớt, và một số chất khác như allantoin, cholin, arginin, men maltose, saponin có nhân sterol.

Kiện tỳ vị, ích tâm phế, bổ thận, chỉ tả lỵ.

Khí hư, suy nhược, tỳ hư, đi lỏng lâu ngày, viêm thận mạn tính, di tinh, đái dầm, bạch đới, tiêu khát…

Nhân dân vùng núi thường đào củ mài về cạo sạch vỏ, luộc, xào hoặc nấu canh ăn; có thể dùng ghế cơm để ăn như các loại khoai. Hoài sơn được sử dụng làm thuốc bổ ngũ tạng, mạnh gân xương và dùng chữa: 1. Người có cơ thể suy nhược; 2. Bệnh đường ruột, ỉa chảy, lỵ lâu ngày; 3. Bệnh tiêu khát; 4. Di tinh, mộng tinh và hoạt tinh; 5. Viêm tử cung (bạch đới); 6. Thận suy, mỏi lưng, đi tiểu luôn, chóng mặt, hoa mắt; 7. Ra mồ hôi trộm.

Cách dùng, liều lượng:

Ngày dùng 12-24g hay hơn sắc uống hoặc tán bột uống. Thường dùng phối hợp với các vị thuốc khác.

Chữa trẻ em gầy yếu, nhác ăn, phụ nữ có mang mỏi mệt chán cơm hay người có bệnh đái đường gầy róc, dùng Hoài sơn thái miếng đồ lên, sao già tán bột, uống mỗi lần 6-10g; ngày uống 2-3 lần vào giữa buổi lúc đói. Hoặc dùng củ mài luộc ăn.

Chữa trẻ em ỉa chảy kéo dài, hoặc ỉa phân nhầy có mùi, lỵ mạn tính, phụ nữ bạch đới, nam giới di tinh, đau lưng suy yếu; dùng Củ mài 200g, Củ súng, Hạt sen, ý dĩ sao, đều 100g, sấy khô tán bột uống mỗi ngày 20g với nước cơm.

Thuốc bổ dưỡng: Hoài sơn, Quả tơ hồng, Hà thủ ô, Huyết giác, Đỗ đen sao cháy mỗi loại 1kg, Vừng đen 300g, Ngải cứu 200g, gạo nếp rang 100g, muối rang 5g, tán bột, làm viên, uống mỗi ngày 10-20g (viên Kiến thiết của Hợp tác xã Hợp châu).

Chú ý: Trên thực tế người ta còn chế biến Hoài sơn từ một số loài khác thuộc chi Dioscorea như Củ cọc, Củ mỡ… tác dụng của chúng so với Hoài sơn chưa có tài liệu công bố.

Theo “Dược phẩm vựng yếu”

SƠN DƯỢC

(Còn gọi Thư dự, củ Mài, Hoài sơn)

Khí vị:

Vị ngọt, có cả mặn, ôn bình, không độc, vào 3 kinh Tâm, Tỳ và Thận, Thiên môn, Mạch nôm, Chi tử làm sứ, ghét Cam toại.

Chủ dụng:

Bổ mọi chứng ngũ lao, thất thương, thêm khí lực, nhuận lông da, lớn cơ thịt, mạnh gân xương, trừ tà khí phiền nhiệt, nóng rét, trừ phong chạy khắp đầu mặt, tiêu sưng trướng, mở Tâm khiếu làm cho thông minh, chữa di tinh, hoạt tinh, chữa Tỳ tổn thương sinh ỉa lỏng.

Hợp dụng:

Cùng dùng với bài Sâm linh bạch truật tán thì bổ Tỳ, chỉ tả, cùng dùng với bài địa hoàng thang thì bổ Can Thận.

Kỵ dụng:

Có thực tà thấp nhiệt thì kiêng dùng.

Cách chế:

cho vào trong thuốc tư âm thì nên dùng sống, cho vào trong thuốc bổ Tỳ thì nên sao, muốn bổ nguyên khí thì hấp cơm, sao vàng. Cùng ăn với bột mỳ thì không có lợi gì cả.

Nhận xét:

Sơn dược được khí xung hòa của đất, hấp thụ hòa khí của mùa xuân, ví như người quân tử, đi đâu cũng được, nhưng tính chậm, không dùng nhiều không kiến hiệu, khí huyết hư tổn dùng nó khó có công hiệu ngay.

GIỚI THIỆU THAM KHẢO

“Y hoc tâm ngộ”

Bài Nguyệt hoa hoàn gồm: Sơn dược, Bách bộ, Sa sâm, Thiên môn, Mạch môn, Sinh địa, A giao, đều 40g, Cúc hoa, Tang diệp đều 80g, gan Rái cá, Bạch linh, Tam thất đều 20g.

Tất cả cùng tán nhỏ, luyện Mật hoàn, Liều uống 8-10g, ngày 2 lần.

Có tác dụng tư âm giảng hỏa, tiêu đờm khử ứ, chỉ ho, định suyễn, bảo Phế, bình Can, tiêu phong nhiệt, là bài thuốc rất hay để trị ho do âm hư.

“Chứng trị chuẩn thằng”

Đài Bổ thận địa hoàng hoàn

Thục địa 20g, Mẫu đơn bì 8g, Sơn thù 12-20g, Trạch tả 8g, Hoài sơn 20g, Bạch linh 8g, Ngưu tất 8g, Lộc nhung 12g.

Sắc, chia uống trong 1-2 ngày, mỗi ngày vài lần.

Trị phú bẩm bất túc, Thận khí hư yếu, thóp mụ không kín, nói chậm, đi chậm, răng mọc chậm, thuộc loại trẻ bị ngũ trì.

“Thọ thế bảo nguyên”

Bài Mạch vị địa hoàng thang

(Còn gọi là Bát tiên trường thọ)

Là bài Lục vị địa hoàng thang gia Mạch môn, Ngũ vị tử.

Thục địa 24g, Hoài sơn 12g, Sơn thù 12g, Đan bì 9g, Bạch linh 9g, Trạch tả 9g, Mạch môn 12g, Ngũ vị tử 6g.

Có tác dụng bổ Thận, tư Phế.

Trị Phế, Thận âm hư, ho ra máu, sốt về chiều, đêm ra mồ hôi, nam nữ hiếm muộn do âm hư. Nếu uống vào đầy bụng, tiêu ít thì thêm Nhục quế.

“Thiên gia diệu phương”

Bài Tứ quân Bát vị hợp tể gia giảm

Thục địa 50g, Đương quy 30g, Kỷ tử 25g, Nhân sâm 20g Bạch truật, Bạch linh đều 15g, sơn dược, Trạch tả, Sài hồ, Đan bì, Bạch thược đều 10g, Phụ tử, Cam thảo đều 5g.

Sắc, chia uống nhiều lần trong 1-2 ngày.

Có tác dụng bổ ích Tỳ, Thận, bình Can.

Trị chứng không có tinh trùng, lưỡi đỏ, ít rêu, mạch trầm, tế, hoãn, vô lực.

Những phương thuốc bổ dưỡng thường dùng:

Sơn dược chúc (cháo sơn dược)

Sơn dược khô 50g (hoặc sơn dược tươi 100g)

Gạo lức 100g

+ Cách làm:

Vo rửa gạo lức và sơn dược cho sạch, cho nước lả vào, lúc đầu đun to lửa cho sôi, sau đó đun nhỏ lửa trong 20 – 30 phút, khi nào gạo nhừ là được.

Ăn lúc còn nóng chia làm hai bữa sớm và tôi.

+ Thích hợp chữa các bệnh:

Ăn ít, đi lỏng lâu ngày, kiết lị lâu ngày do tỳ vị hư nhược.

Ho khan ít đờm, triều nhiệt, đổ mồ hỏi trộm, do phế thận khuy hư sinh ra v.v…

Sơn dược tiểu mạch tiễn (thuốc sắc sơn dược tiểu mạch)

Phù tiểu mạch (đựng trong túi vải) 30g.

Sơn dược 30g.

+ Cho cả 2 thứ vào sắc chung, lấy thang uống.

+ Thích hợp với các bệnh: Đổ mồ hôi trộm, tự ra mồ hôi, thân thể hư nhược không có sức do khí âm lưỡng hư sinh ra.

Sơn dược túc từ chúc (cháo kê sơn dược)

Kê (sạch vỏ) 50g

Sinh sơn dược 50g

Gạo lức 50g

Cả ba cho vào nấu lên thành cháo, khi ăn cho thêm muối ăn vừa phải. Ăn vào bữa sớm.

+ Thích hợp với các bệnh:

Can thận âm hư

Phụ nữ băng huyết, xung nhiệm bất cố.

Sơn dược diện (mì sơn dược)

Bột mì 3.000g

Bột sơn dược 1500g

Trứng gà 10 quả

Gừng già 5g

Bột đậu 200g

Gia vị vừa phải.

Cho bột mì, bột sơn dược, bột đậu và trứng gà vào chậu, cho thêm nước và muối nhào kỹ, cán mỏng, thái sợi.

Đun sôi nước, cho thêm mỡ lợn, hành, gừng, thả sợi mì vào, nấu chín, cho thêm mì chính.

Ăn nóng vào hai bữa sớm và tối.

+ Thích hợp với các bệnh: Tỳ hư ỉa chảy, kiết lị lâu ngày, mệt mỏi ho nhiều, tiêu khát, di tinh, đới hạ, tiểu tiện quá nhiều lần V.V….

Nhất vị thự dự ẩm (thuốc sơn dược độc vị)

Sơn dược 120g

Đường trắng một ít.

Sơn dược đem rửa sạch bỏ vỏ, thái lát mỏng, cho vào nồi,

cho một lượng nước thích hợp, đun to lửa cho sôi, sau đó đun nhỏ lửa cho sôi âm ỉ khoảng 50 phút, lấy nước.

Đợi nước nguội bỏ đường vào khuấy tan,uống thay trà tuỳ ý.

+ Thích hợp với các bệnh: tỳ hư, thận hư dẫn tới tiểu tiện bất lợi, đại tiện tháo tỏng v.v…

Sơn dược hoàng liên hoa phân thang (thang sơn dược hoàng liên phân hoa)

Hoài sơn dược 30g

Hoàng liên 6g

Thiên hoa phấn 15g

Cho nước vào sắc lảy thanguống lúc còn nóng, ngày một thang.

+ Thích hợp với những người mắc bệnh tiêu khát, ăn nhiều uống nhiều.

Sơn dược nội kim tán (thuốc bột sơn dược, vỏ mề gà)

Sơn dược 90g

vỏ mề gà 30g

Cả hai vị sấy khô, nghiền thành bột mịn

Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 12g, uống bằng rượu nêp hoặc hòng tửu.

+ Thích hợp với các chứng: tắc kinh, ăn ít, tiêu gầy v.v…

Sơn dược thiên hoa phân thang (thang sơn dược thiên hoa phấn)

Sơn dược 30g

Thiên hoa phấn 30g

+ Sắc uống ngày 1 thang chia 2 lần uống hết.

+ Thích hợp với bệnh thiếu máu do tái sinh máu khó khăn.

Sơn dược tử kinh bì đại táo thang (thang sơn dược tử kinh táo tầu)

Sơn dược 50g

Tử kinh bì 15g

Đại táo 20 quả

Sắc lấy nước uống ngày một lần, có thể uống lâu dài.

+ Thích hợp với các chứng: đầu váng, mắt hoa, tim đặp hồi hộp, khí đoản, mệt mỏi bải hoải, tiếng nói trầm, nhỏ, do khí huyết lưỡng hư sinh ra, hoặc các chứng đổ máu cam, chảy máu chân răng, phụ nữ kinh nguyệt ít, sắc nhợt v.v…

Sơn dược trà (trà sơn dược)

Sinh sơn dược 64g (sơn dược tươi) vắt lấy nước, sắc nhỏ lửa, thay trà uống từ từ lúc nóng.

+ Thích hợp với chứng lao phổi, triều nhiệt, ho suyễn, tự ra mồ hôi, tim đập hồi hộp v.v…

Sơn dược ma nải hồ (hồ sơn dược, vưng, sữa)

Sơn dược 15g

Vừng đen 120g

Đường phèn 120g

Gạo lức 60g

+ Cách làm:

Sữa bò với lượng vừa phải

Gạo lức vo sạch, ngâm 1 giờ, vớt ra đẽ ráo nước

Sơn dược thái nhỏ; vừng đen rang thơm.

Cho sơn dược, vừng đen, gạo lức vào mâm, thêm nước, sữa, nhào đều, xay thành bột xong lọc qua rây mịn, từ từ đổ vào nồi, đun nhỏ lửa cho sôi, cho thém đường phèn, quây đảo liên tục thành hồ.

Ngày uống hai lần, mỗi lần 2 thìa canh.

+ Thích hợp với các bệnh: Người mới ốm dậy mất sự điều hoà, người yếu, lắm bệnh, can thận âm hư, đầu váng tai ù, đau lưng mỏi gối, râu tóc sơm bị bạc, táo bón, cao huyết áp, xơ cứng động mạch v.v…

Sơn dược quế viên đồn giáp ngư (Sơn dược, long nhãn hầm ba ba)

Sơn dược miếng 30g

Long nhãn 20g

Ba ba (khoảng 500g) 1 con

+ Giết thịt ba ba, bỏ ruột gan, rửa sạch

+ Cho cả ba ba, sơn dược, long nhãn vào nồi nước nấu chung

+ Đầu tiến đun to lửa cho sôi, sau đó hầm nhỏ lửa cho tới khi thịt nhừ.

Ăn thịt hấp canh, ngày 2 lần.

+ Thích hợp với các chứng:

Âm hư sinh nhiệt, trong bụng kết báng…

Hiện nay phần nhiều dùng cho các bệnh viêm gan mạn, gan xơ cứng, gan tỳ sưng to và âm hư sau khi ốm dậy v.v…

Sơn dược tửu (Rượu sơn dược)

+ Sinh sơn dược 300g, gọt vỏ thái vụn, xay nát.

Cho 1000ml rượu trắng vào nồi đun sói, đổ sơn dược vào không được khuây, đợi chín cho thêm muối hành tươi, đổ thêm rượu vào (đảm bảo rượu lúc nào cũng đủ 1000ml).

Uống tuỳ tửu lượng

+ Thích hợp chữa các chứng: hạ tiêu hư lãnh, đái quá nhiều lần gầy yếu, mệt mỏi.

Sơn dược liên tử quế viên chúc (cháo sơn dược hạt sen long nhãn)

Hạt sen (bỏ tâm) 50g – Long nhãn 50g

Bột sơn dược 100g

Long nhãn hạt sen đun nhỏ lửa, khi gần chín, đổ bột sơn dược vào nấu chung thành cháo.

Uống vào buổi sớm và buổi tối, hoặc dùng làm món ăn điểm tâm, mỗi ngày một thang.

+ Thích hợp với các chứng:

Tỳ hư, ỉa chảy

Thận hư, di tinh

Tim đập hồi hộp, mất ngủ v.v…

Đặc biệt có thể dự phòng cho người thường xuyên bị sẩy thai.

Sơn dược sa sâm ý mễ chúc (cháo sơn dược, sa sâm, ý dĩ)

Sa sâm 30g

Hạt ý dĩ 30g

Sơn dược 30g

+ Sơn dược rửa sạch, thái miếng, sa sâm sắc lấy nước, cho hạt ý dĩ và sơn dược vào nấu cháo; uống lúc nóng;

+ Thích hợp với các chứng bệnh: Sau khi sốt nóng, lòng bàn chân tay nóng.

Hoài sơn hay còn gọi là củ mài, được biết là một trong những vị thuốc Đông y quý và quen thuộc của nhiều bài thuốc chữa bệnh hay. Hoài sơn không chỉ tốt cho sức khỏe, bồi bổ cơ thể mà còn được giúp cải thiện bệnh tiểu đường, hỗ trợ giảm béo hiệu quả. Theo dõi bài viết này của chúng tôi để hiểu rõ hơn về vị thuốc này.

Hoài sơn là gì?

Hoài sơn hay còn được gọi với những cái tên khác là chính hoài, sơn dược, củ mài, củ khoai mài, củ lỗ. Tên khoa học của dược liệu này Dioscorea persimilis Prain et Burk. Thuộc họ củ nâu.

Có thể bạn chưa biết, củ mài là một loại thực phẩm rất giàu dinh dưỡng được người dân sử dụng từ hàng trăm năm đến bây giờ. Không chỉ là một thực phẩm với nhiều chất dinh dưỡng, hoài sơn còn là một vị thuốc, sử dụng nhiều trong các bài thuốc chữa bệnh.

Củ mài mọc tự nhiên ở nhiều tỉnh miền núi phía Bắc của nước ta từ Hòa Bình, Lai Châu, Hà Giang, tới Bình Bước, Quảng Trị… Hiện nay, các tỉnh đồng bằng cũng trồng hoài sơn để làm bóng mát cũng như lấy củ để chế biến thành dược liệu, món ăn ngon.

Đặc điểm của hoài sơn

Hoài sơn được biết đến là một loại cây dây leo quấn, thân nhẵn có màu đỏ hồng, rễ củ. Rễ của cây ăn sâu vào lòng đất đến hàng mét rồi sẽ phình to ra, vỏ màu nâu xám, ruột mềm có màu trắng.

Lá cây củ mài mọc so le nhau, hình tim, đôi khi là hình mũi tên có chiều dài khoảng 10cm, rộng 8cm, chóp nhọn khoảng 5-6 gân gốc.

Cụm hoa đơn tính bao gồm các bông khúc khuỷu, dài khoảng 40cm, có 20-40 hoa nhỏ màu vàng, hoa đực có 6 nhị. Quả nang sẽ có 3 cánh rộng 2cm, hạt có cánh mào. Mùa hoa hoài sơn sẽ nở vào tháng 7-8, mùa cho quả sẽ vào tháng 9-11.

Mùa đào hoài sơn tốt nhất sẽ vào mùa thu đông và đầu mùa xuân, cụ thể từ tháng 10-11 đến tháng 3-4 năm sao. Bộ phận dùng của hoài sơn là củ – củ mài. Củ thường được dùng làm thuốc hoặc chế biến món ăn.

Thành phần hóa học của hoài sơn

Theo nghiên cứu của các nhà nghiên cứu Nhật Bản trong hoài sơn có chữa chất muxin – một loại protit nhớt; allantion; axit amin; acginin và cholin. Bên cạnh đó là thành phần mantaza – men tiêu hóa matoza.

Về mặt thực phẩm, hoài sơn có các chất gồm: Chất bột (chiếm 63,25%); chất béo (0,45%); chất protit (chiếm 6,75%). Trong thời gian gần đây các nhà khoa học đã tìm thấy trong một số giống Dioscorea chất saponin có nhân sterol.

Đặc biệt, trong củ mài có chứa hoạt chất 7-keto DHEA. Đây là một dẫn xuất khác của DHEA – một loại hormone được hình thành trong cơ thể, có công dụng giảm béo. Đồng thời, thành phần này giúp làm tăng quá trình trao đổi chất, tăng năng lượng, chống lão hóa, tăng cường hệ miễn dịch…

Công dụng của dược liệu hoài sơn

Theo Đông y, hoài sơn có vị ngọt, tính bình, vào 4 kinh tỳ, vị, phế và thận. Từ đó giúp bổ tỳ vị, phế và thận. Chính vì vậy, hoài sơn được dùng nhiều trong bài thuốc chữa bệnh. Cụ thể công dụng của hoài sơn như sau:

Hoài sơn giúp tăng cường sức khỏe cho những người đang bị suy nhược cơ thể;

Hỗ trợ điều trị các vấn đề sinh lý ở nam giới như chứng di tinh, mộng tinh và hoạt tinh;

Hoài sơn hỗ trợ chữa trị bệnh viêm tử cung hay còn được gọi là bạch đới;

Hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường, trị thận suy, đi tiểu liên tục, thận yếu, hoa mắt, chóng mặt…;

Điều trị chứng ra mồ hôi trộm ở trẻ em và người lớn;

Hỗ trợ giảm béo.

Đối tượng sử dụng hoài sơn

Cũng giống như các dược liệu khác, tuy là một loại thảo dược có nhiều dinh dưỡng, có công dụng chữa bệnh nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng. Theo đó, hoài sơn sẽ được sử dụng cho những đối tượng sau đây:

Những người bị suy nhược cơ thể do hao tổn nguyên khí, suy giảm các chức năng như thận, phổi, tiêu hóa…

Những người bị suy giảm chức năng thận với các biểu hiện như đau lưng, gối mỏi, tiểu nhiều lần, nước tiểu màu vàng, chóng mặt, hoa mắt, chân tay lạnh, ù tai…)

Người bị ho thường xuyên, khó thở nhất là những ngày thay đổi thời tiết.

Hoài sơn dùng cho những người bị mắc khí huyết hư hàn với các triệu chứng như sợ lạnh, gầy yếu…

Nam giới bị rối loạn chức năng sinh lý như xuất tinh sớm, mộng tinh, di tinh,…

Những bệnh nhân tiểu đường tuýp 2.

Cách sử dụng hoài sơn chữa bệnh

Củ mài với nhiều công dụng trong điều trị bệnh lý. Chính vì vậy có rất nhiều bài thuốc được được kê đơn, trong đó phải kể đến các bài thuốc sau:

Điều trị bệnh tiêu hóa kém, đường ruột, bệnh dạ dày:

Vị thuốc gồm: Hoài sơn 10 gam, trần bì 5 gam, bạch truật 8 gam, phục linh 6 gam. Bạn trộn đều các vị thuốc với nhau và sắc với 700ml nước, bạn chia thuốc thành 2-3 lần uống trong ngày.

Thuốc bổ thận, điều trị thận âm hư, chứng di tinh, mộng tinh, sợ lạnh:

Vị thuốc gồm: Hoài sơn, khiến thực (củ súng) mỗi vị 10 gam, bạch truật 8 gam, sơn thù du 6 gam. Trộn đều các vị thuốc rồi sắc với 700ml nước, sau đó chia thuốc thành 3 lần uống trong ngày.

Bài thuốc từ hoài sơn trị ho, bổ phổi:

Vị thuốc gồm: Hoài sơn, củ mạch môn, bách hợp mỗi vị 10 gam, sa sâm 6 gam. Sau đó bạn sắc nước uống hàng ngày.

Bài thuốc điều trị bệnh tiểu đường:

Vị thuốc gồm: Hoài sơn 15 gam, thiên hoa phấn, thạch hộc mỗi vị 12g. Sau đó bạn đem sắc với 1,2 lít nước, sắc đến khi cạn còn 400ml thì tắt bếp. Chia thuốc thành 3 lần uống trong ngày.

Ngoài ra, củ mài – hoài sơn còn được chế biến thành nhiều món ăn bổ dưỡng cho sức khỏe chúng ta. Bạn có thể nấu củ mài – hoài sơn với xương hoặc nấu canh, nấu cháo với thịt sẽ tạo nên những món ăn vô cùng ngon miệng và bổ dưỡng.

Canh xương nấu hoài sơn đặc biệt tốt cho người có thể trạng gầy yếu, những người mới ốm dậy, cơ thể suy nhươc. Ngoài ra, người dân còn dùng hoài sơn để luộc ăn, khi chín củ rất bở, béo ngậy và mùi thơm đặc trưng.

Công dụng hỗ trợ giảm béo của hoài sơn

Người ta thường biết đến hoài sơn với công dụng giúp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, cải thiện chức năng nam giới, nhưng ít ai biết đến công dụng giảm béo của loại thảo dược này.

Trong hoài sơn có chứa men tiêu hóa mantoza, men này có công dụng giúp tăng cường chức năng tiêu hóa, thúc đẩy quá trình tiêu hóa thức ăn nhanh hơn, nhờ đó ngăn ngừa tích tụ lượng mỡ thừa, giúp giảm béo, giảm béo và phòng chống béo phì rất hiệu quả.

Củ hoài sơn còn chứa hoạt chất 7-keto DHEA, đây được biết là một dẫn xuất khác của DHEA – một loại hoocmon được hình thành bên trong cơ thể, có công dụng giảm béo. Tuy nhiên, hoạt chất này còn có tác dụng mạnh hơn cả DHEA trong việc kích thích men gan hoạt động, giúp tăng cường chuyển hóa năng lượng từ các tế bào mỡ, hỗ trợ giảm béo.

Mặt khác, hoạt chất 7-keto DHEA còn làm tăng quá trình trao đổi chất, tăng sinh năng lượng, giúp giảm béo nhanh hơn và hiệu quả hơn mà không gây ra các phản ứng phụ.

Những lưu ý khi sử dụng hoài sơn để đảm bảo an toàn

Trước khi mua và sử dụng hoài sơn bạn nên lưu ý những vấn đề sau để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Cụ thể:

Hoài sơn được biết đến là loại thảo dược có tính bổ, thu liêm nên người có thực tà, thấp nhiệt không nên sử dụng nhiều.

Hoài sơn khi sử dụng chữa bệnh bạn tuyệt đối không được sử dụng tự ý. Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng, bởi khi điều trị bệnh hoài sơn thường sẽ kết hợp với các vị thuốc khác. Bạn cần phải được kê đơn thuốc rõ ràng và thận trọng từ thầy thuốc.

Bảo quản hoài sơn khô kỹ lưỡng, đóng gói kín, để ở nơi khô ráo vì hoài sơn rất dễ bị mọt và ẩm mốc. Khi mọt và ẩm mốc sẽ làm tác dụng của hoài sơn bị giảm.

Hoài sơn khô giá bao nhiêu? Mua ở đâu?

Hiện nay, hoài sơn được trồng ở nhiều nơi do nhu cầu tăng. Vì thế mà không khó để bạn có thể sử dụng loại thảo dược này. Tuy nhiên, tình trạng hoài sơn bị làm giả, làm nhái kiếm lợi nhuận diễn ra phức tạp nên việc mua hoài sơn chất lượng ở đâu khiến nhiều người quan tâm.

Và để mua được hoài sơn khô chất lượng bạn có thể đến các nhà thuốc Đông y, Trung tâm Đông y… Không nên mua thuốc ở những địa chỉ bán hàng online chưa được kiểm tra chất lượng, dễ bị “tiền mất tật mang”.

Hiện tại thì mức giá bán của hoài sơn dao động khá nhiều. Bởi ở mỗi địa chỉ bán, từng thời điểm sẽ có giá thành khác nhau, trung bình từ 100.000 – 200.000 đồng. Tuy nhiên, nếu người tiêu dùng không biết cách lựa chọn có thể mua phải hàng giả, hàng nhái, kém chất lượng. Chính vì vậy, việc tìm đến thực phẩm bảo vệ sức khỏe, giảm béo, giảm mỡ máu có chứa thành phần hoài sơn và các loại thảo dược tự nhiên đang được nhiều người lựa chọn.

Trên thị trường hiện nay, GB Metaherb đang là sản phẩm hàng đầu với sự kết hợp hoài sơn, cùng sơn tra, nano chiết xuất lá sen, chè vằng,… được bào chế theo công nghệ hiện đại mang đến hiệu quả giảm mỡ máu, giảm béo an toàn và được người tiêu dùng đánh giá cao.

Các vị thuốc bắc hầm gà bổ dưỡng. Món gà hầm là món có tính mát, khi kết hợp với các vị thuốc bắc hầm gà thì lại càng dinh dưỡng hơn nữa. Đây là món ăn vừa ngon vừa bổ cho mọi người. Cũng là món ăn rất được yêu thích tại nhiều quốc gia trên thế giới.

2. Hoàng kỳ: Bổ khí, kiện tỳ, kích thích tiêu hóa, ăn ngon miệng3. Đương quy: tính ấm, vị ngọt, cay. Công dụng: bổ huyết điều kinh, hoạt huyết chỉ thống, nhuận trường thông tiện

4. Thục địa: tính hơi ấm, vị ngọt. Công dụng: bổ huyết tư âm, ích tinh. tính bình, vị ngọt. Công dụng: ích khí dưỡng âm, bổ tỳ phế thận, cố tinh.5. Kỷ tử: tính bình, vị ngọt. Công dụng: bổ gan thận, sáng mắt.7. Ý dĩ nhân: tính hơi hàn, vị ngọt nhạt. Công dụng: lợi niệu thẩm thấp, kiện tỳ8. Liên nhục (Hạt sen): tính bình, vị ngọt. Công dụng: ích thận cố tinh, bổ tỳ, chỉ tả, chỉ đới, dưỡng tâm.9. Đại táo 5 trái: tính ấm, vị ngọt. Công dụng: bổ trung ích khí, dưỡng huyết an thần, hòa hoãn tính dược 6. Hoài sơn :

Tác dụng của món gà hầm với các vị thuốc bắc hầm gà

Gà hầm thuốc Bắc là món ăn rất bổ dưỡng. Rất thích hợp dùng cho người suy nhược cơ thể. Hay phụ nữ có thai và sau khi sinh, người mới khi ốm nặng, người già.

Ngoài ra, món ăn này cũng đáp ứng nhu cầu dưỡng sinh. bồi bổ tăng cường sức khỏe của mọi người.

– 1-2 con gà ác hoặc 300-500 thịt gà.

* Gà rửa sạch* Cho gà và thang thuốc vào nồi áp suất. Đổ nước vừa phải rồi hầm trong 30 phút. Hoặc cũng có thể hầm cách thủy. Bằng cách đặt nồi gà vào một nồi nước sôi lớn hơn, hầm cách thủy khoảng 1 – 1,5 giờ.* Gia vị: Thịt gà và các vị thuốc bắc hầm gà vốn có vị ngọt và thơm. Khi ăn, có thể chấm thịt gà với muối tiêu chanh sẽ đậm đà hơn.

– Trứng vịt lộn hầm thuốc bắc

– Chim bồ câu hầm thuốc bắc