Mụn cám là tình trạng lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi các tác nhân như bã nhờn, bụi bẩn, tế bào chết, làm xuất hiện các lớp sừng cứng, dày từ đó hình thành các đầu mụn nhỏ li ti ở bề mặt da. Mụn cám thường có màu trắng hoặc ngả đen nổi cộm lên bề mặt da khiến làn da sần sùi, không được mềm mượt, gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng nhiều tới tâm lý người bệnh.
Mụn cám thường xuất hiện ở nhiều đối tượng khác nhau, nhưng tập trung nhiều ở những nhóm người như:
Lứa tuổi dậy thì.
Phụ nữ thời kỳ sinh nở, nguyệt san, tiền mãn kinh
Đối tượng thường xuyên làm việc ở môi trường khói bụi.
Người không có thói quen vệ sinh da mặt sạch hoặc vệ sinh da mặt sai cách
Các vị trí mụn cám dễ xuất hiện nhất
Mụn cám thường xuất hiện nhiều ở trên mặt, phần lớn do tuyến nhờn ở vùng này hoạt động mạnh, một phần do cơ thể gặp các vấn đề trục trặc cần phải điều chỉnh lại để căn bằng, cụ thể như:
Mụn cám ở mũi: Mụn mọc ở vị trí này cho thấy dạ dày bị rối loạn và nội tạng bị nóng. Ngoài ra, mụn nổi ở hai bên cánh mũi có thể do buồng trùng, hệ sinh sản đang gặp vấn đề.
Mụn cám ở cằm: Khi vùng cằm phải đối diện với “cơn mưa mụn” thì đó có thể do ảnh hưởng bởi hoạt động kém của buồng trứng, tử cung, hệ sinh sản.
Mụn cám ở má: Mụn xuất hiện ở hai bên má cho thấy ruột đang bị rối loạn, khả năng bài tiết chất độc của ruột kém, hoặc phổi có dấu hiệu bất thường.
Mụn cám ở trán: Mụn xuất hiện ở trán là biểu hiện của tâm hỏa thịnh (tim hồi hộp, nóng trong người), quá trình vận chuyển máu kém, dẫn tới cơ thể tích tụ nhiều độc tố sinh ra mụn.
Các nguyên nhân gây mụn cám thường gặp
Bác sĩ Nguyễn Thị Nhặn – Trưởng khoa Da liễu Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam cho biết, cơ chế sinh ra mụn là do tuyến nhờn hoạt động mạnh, tiết ra nhiều bã nhờn dư thừa tồn đọng hình thành bã sừng ở bề mặt da, gây bít lỗ chân lông. Tình trạng này kéo dài gây viêm nhiễm nang lông và sinh ra mụn cám. Thêm vào đó các yếu tố như bụi bẩn, tế bào chết,.. cũng là tác nhân khiến mụn phát triển nhanh.
Thực tế, một số nguyên nhân gây ra tình trạng này là do:
Rối loạn nội tiết: Khi cơ thể có sự thay đổi nhanh về hormon sinh dục trong cơ thể sẽ kích thích tuyến nhờn hoạt động mạnh, tăng sinh bã nhờn gây bít lỗ chân lông gây ra mụn cám. Tình trạng này thường gặp ở lứa tuổi dậy thì, phụ nữ mang sinh, thời kỳ nguyệt san, tiền mãn kinh,…
Vệ sinh da không sạch sẽ: Da mặt hàng ngày phải đối diện với nhiều môi trường khói bụi, thêm vào đó việc bạn trang điểm hàng ngày sẽ khiến da bị bí bách, cặn phấn tồn đọng ở các nang lông.
Chế độ ăn uống không khoa học: Chế độ ăn uống thường xuyên sử dụng đồ cay nóng, thực phẩm nhiều đường, nhiều dầu mỡ, thức uống chứa cồn,… khiến lượng hormone trong cơ thể bị rối loạn, kích thích tuyến nhờn hoạt động mạnh sinh bã dầu thừa, từ đó hình thành mụn.
Nguyên nhân khác: Tâm lý căng thẳng, stress, yếu tố di truyền, thói quen lười uống nước, chế độ sinh hoạt không hợp lý, lạm dụng mỹ phẩm,…
Có nên lột mụn cám không?
Mặc dù mụn cám là loại mụn ít gây tổn thương nhất, tuy nhiên sự xuất hiện của chúng cũng khiến làn da không được mịn màng mà sần sùi, thô ráp, “kém duyên”. Thậm chí, lâu ngày chúng có thể phát triển thành mụn cứng và to lên gây mất thẩm mỹ.
Vì lý do này mà không ít người bệnh đã tự ý lột hoặc nặn mụn bằng tay với hy vọng có thể loại bỏ mụn cám hoàn toàn. Song bác sĩ Nguyễn Thị Nhặn khuyến cáo rằng, đây là việc làm sai lầm và không nên thực hiện.
Việc lột mụn hoặc nặn có thể đẩy những nhân mụn thoát ra khỏi bề mặt, mang lại hiệu quả ngay lúc đó, nhưng cũng sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như:
Da bị ngứa và ửng đỏ: Do khi ta dùng lực để kéo căng hoặc tác động trực tiếp vào bề mặt da để loại bỏ nhân mụn sẽ gây ra tình trạng da bị ửng đỏ và ngứa kéo dài trong nhiều giờ thậm chí nhiều ngày.
Da bị trầy xước: Nếu dùng tay nặn mụn cám sẽ vô tình khiến móng tay tác động lực mạnh vào da gây trầy xước. Hoặc dùng miếng lột mụn chúng ta cũng khó có thể kiểm soát được độ căng và lực kéo dẫn tới tình trạng da trầy xước, thậm chí để lại sẹo trên da mặt.
Lỗ chân lông bị giãn nở: Do tác động của lực khi lột mụn hoặc nặn mụn sẽ khiến lỗ chân lông càng ngày càng giãn nở. Điều này không chỉ khiến da “kém duyên” mà còn tạo điều kiện để vi khuẩn mụn cư trú, phát triển.
Da bị viêm: Đây là hậu quả thường gặp ở hầu hết người bệnh có thói quen tự ý lột, hay nặn mụn. Bởi việc làm này sẽ khiến vi khuẩn ở tay, miếng lột mụn bám vào da gây ra tình trạng viêm viễm, mụn cám lan rộng hoặc phát triển nghiêm trọng hơn.
Cách trị mụn cám ở mũi, cằm, má, trán hiệu quả hiện nay
Hiện nay có nhiều cách trị mụn cám như mẹo dân gian, sử dược dược mỹ phẩm, Tây y hay Đông y. Mỗi phương pháp đều có những ưu và nhược điểm riêng, do vậy trước khi quyết định lựa chọn phương án chữa mụn nào, các bạn cần tìm hiểu kỹ để hiệu quả trị mụn được tốt nhất.
Mẹo trị mụn cám tại nhà
Hiện nay với sự phát triển của y học và công nghệ làm đẹp, việc điều trị mụn không còn là vấn đề khó khăn. Tuy nhiên, không ít người vẫn lựa chọn phương pháp trị mụn tại nhà bằng nguyên liệu tự nhiên vì nó có tính an toàn cao, dễ thực hiện, tiết kiệm thời gian đi lại và chi phí.
Một số công thức trị mụn cám được nhiều chị em truyền tai nhau như:
Cách trị mụn cám bằng kem đánh răng: Bạn dùng một lượng kem đánh răng vừa phải trộn với muối trước rồi chà lên vùng da bị mụn, để khoảng 20 phút rồi làm sạch.
Mẹo trị mụn cám bằng dầu dừa: Dùng một thìa dầu dừa trộn với 1 thìa cám gạo rồi thoa lên da mặt khoảng 20 phút, sau đó mới vệ sinh da mặt sạch sẽ.
Các phương pháp trị mụn tại nhà này các bạn nên thực hiện 2 – 3 lần/tuần để đạt hiệu quả tốt. Tuy nhiên các bạn lưu ý, đây chỉ là cách trị mụn theo mẹo dân gian, chưa có kiểm chứng khoa học nào, do vậy hiệu quả hay không hoặc ở mức độ nào còn tùy thuộc vào cơ địa từng người.
Sử dụng mỹ phẩm, sữa rửa mặt, kem
Do nhu cầu làm đẹp ngày càng tăng do vậy ngành dược mỹ phẩm cũng ngày càng phát triển để đáp ứng mong muốn của nhiều chị em phụ nữ. Dược mỹ phẩm là sản phẩm kết hợp giữa dược phẩm và mỹ phẩm vừa có công dụng làm đẹp, dưỡng trắng da lại đóng vai trò như một loại thuốc trị mụn.
Hiện nay trên thị trường xuất hiện rất nhiều các sản phẩm dược mỹ phẩm như sữa rửa mặt trị mụn cám, kem/serum trị mụn cám của nhiều thương hiệu với mức giá khác nhau. Người bệnh có thể dễ dàng lựa chọn được sản phẩm phù hợp với túi tiền của mình.
Phương pháp này có ưu điểm là dễ sử dụng, hiệu quả vừa giúp trị mụn lại có thể làm đẹp da, mẫu mã đa dạng với mức giá phù hợp. Tuy nhiên, bên cạnh những sản phẩm chất lượng thì cũng có không ít hàng giả, hàng nhái, nếu sử dụng phải sẽ gây kích ứng, dị ứng. Do vậy, người bệnh cần thận trọng lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, thương hiệu uy tín.
Cách trị hiệu quả bằng thuốc Tây y
Nền y học hiện đại phát triển đã phát minh ra nhiều loại kháng sinh điều trị mụn hiệu quả. Hầu hết thuốc đều tác động trực tiếp và tế bào da, mang lại hiệu quả nhanh sau một thời gian sử dụng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Thuốc tây trị mụn được chia làm hai nhóm chính là:
Thuốc kháng sinh bôi ngoài da: Clindamycin, Erythromycin, Benzoyl peroxide, Dapsone,.. Nhóm thuốc này có khả năng ức chế hoạt động của vi khuẩn, làm giảm lượng dầu dư thừa, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn.
T huốc kháng sinh điều trị toàn thân: Tetracycline, Minocycline, Clindamycin, Sulfonamid,…Nhóm thuốc này sử dụng bằng đường uống, giúp ngăn chặn quá trình phát triển của vi khuẩn, chống viêm, kháng khuẩn, loại bỏ mụn trứng cá.
Nhóm thuốc nội tiết: như thuốc tránh thai, thường chỉ chỉ định cho đối tượng là phụ nữ bị mụn do rối loạn hormone.
Trị mụn bằng thuốc tây tuy hiệu quả nhanh, song có thể dẫn tới nhiều tác dụng phụ như làm khô da, rối loạn kinh, đau dạ dày, đại tràng, dị ứng thuốc,… Do vậy, người bệnh cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý mua và sử dụng thuốc.
Điều trị mụn và lỗ chân lông to bằng thuốc Đông y
Theo quan niệm của Đông y, mụn là biểu hiện của nhiệt độc tích tụ ở trong cơ thể. Khi tạng phủ bị tổn thương không thể bài trừ nhiệt độc ra ngoài mà tích tụ lại sinh ra mụn. Ngoài ra, y học phương Đông cũng cho rằng, chức năng giải độc của cơ thể bị suy giảm cũng góp phần hình thành mụn trứng cá.
Theo đó, nguyên tắc điều trị mụn của Đông y là tác động vào căn nguyên tức là phải loại bỏ nhiệt chứng và giải độc cơ thể từ đó mụn sẽ được loại bỏ và không tái phát trở lại.
Thông thường các bài thuốc trị mụn của Đông y đều dùng ở dạng sắc uống do vậy mất nhiều thời gian trong khâu này. Tuy nhiên, vì có ưu điểm nổi bật an toàn, lành tính, hiệu quả tận gốc nên đây vẫn là phương pháp trị mụn tối ưu, được nhiều người tin dùng nhất.
Phương pháp trị mụn của Đông y là sử dụng các loại thảo dược như có công dụng thanh nhiệt, giải độc, làm mát gan để hỗ trợ trị mụn như Kim ngân hoa, Tang bạch bì, Tô diệp, Trần bì, Diệp hạ châu, Hạ khô thảo, Liên kiều,… Bộ sản phẩm Hoàn Nguyên cũng là một giải pháp trị mụn cám với sự kết hợp của các loại thảo dược đang được nhiều người bệnh quan tâm hiện nay.
Trị mụn cám hiệu quả với Bộ sản phẩm Hoàn Nguyên
Bộ sản phẩm Hoàn Nguyên là một sản phẩm có tiền thân là bài thuốc tiêu viêm dạng đun sắc có từ hơn 20 năm trước. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết người bệnh đều không ưa chuộng cách đun sắc thuốc truyền thống vì cho rằng nó tốn quá nhiều thời gian của họ. Chính vì thế, hầu hết người bệnh đều tỏ ra băn khoăn khi quyết định có nên dùng thuốc Đông y hay không.
Nắm bắt được tâm lý này của người bệnh, các chuyên gia da liễu hàng đầu tại Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam đã nghiên cứu và cải tiến bài thuốc đun sắc thành dạng viên uống tiện dụng như hiện nay. Điều này phục vụ tốt cho nhu cầu sử dụng thuốc thuận tiện của người bệnh.
Các thành phần thảo dược có trong Bộ sản phẩm Hoàn Nguyên đều là những thảo dược có công dụng rất tốt đối với da. Công dụng cụ thể mà từng loại thảo dược là:
Kim ngân hoa: Có tác dụng tiêu viêm kháng khuẩn hiệu quả. Trong sản phẩm Hoàn Nguyên, kim ngân hoa có vai trò rất quan trọng. Nó có tác dụng ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm lan rộng, cải thiện chức năng bài tiết độc tố của cơ thể từ đó hạn chế tối đa các nguyên nhân gây mụn hiệu quả.
Bồ công anh: Thanh nhiệt giải độc, làm mát gan, hỗ trợ thải độc cho gan, ngăn ngừa sự hình thành mụn mới.
Liên kiều: Kháng khuẩn, chống viêm, bổ huyết, giải nhiệt.
Diệp hạ châu: Tiêu độc, sát khuẩn, thông huyết, điều hoà kinh nguyệt, thanh cân, hạ nhiệt.
Đan sâm: Hoạt huyết hóa ứ, lương huyết tiêu ung, dưỡng huyết an thần, thanh nhiệt trừ phiền.
Đương quy: Bổ huyết, hoạt huyết, điều hoà kinh nguyệt.
Cao bí đao: Đẩy nhân mụn ẩn dưới da trồi lên, làm lành vết mụn, xoá mờ vết thâm, cân bằng độ ẩm cho da, dưỡng da mịn màng, sáng hồng.
Nha đam: Làm se đầu mụn, sát khuẩn, ức chế sự hình thành của nốt mụn mới, se khít lỗ chân lông.
Mật ong: Cung cấp độ ẩm cho da, xoá mờ vết thâm, phục hồi làn da.
Theo đó, chương trình đã giới thiệu với khán giả truyền hình sản phẩm Hoàn Nguyên của Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam. Trên phóng sự chương trình, Hoàn Nguyên được giới thiệu là sản phẩm được bào chế hoàn toàn từ thảo dược quý. Đặc biệt tất cả các vị thuốc đều được thu hái từ vườn dược liệu sạch đạt chuẩn GACP-WHO do chính Trung tâm canh tác và phát triển. Do đó, chất lượng của sản phẩm cũng được đảm bảo ổn định.
Ngoài ra, Hoàn Nguyên hoạt động theo cơ chế kép “trong uống ngoài bôi” nhờ sự kết hợp giữa 3 chế phẩm viên uống, tinh chất bôi và nước rửa mặt. Do vật, sản phẩm không chỉ giúp tác động ở bề mặt ngoài da loại bỏ nhân mụn, cải thiện sắc tố da mà còn tác động vào căn nguyên bên trong, loại bỏ mụn từ gốc, ngăn ngừa tình trạng tái phát trở lại. Đặc biệt, hiện nay bộ sản phẩm Hoàn Nguyên đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành trên toàn quốc theo quyết định số 19921/2016/ATTP-XNCB. Đặc biệt Trung tâm Cam kết hoàn tiền 100% bằng hợp đồng với khách hàng nếu không khỏi. Do vậy người bệnh có thể yên tâm sử dụng để đón nhận một làn da mới, hoàn toàn sạch mụn.
Nhận xét về bộ Hoàn Nguyên, bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần chia sẻ: “Hoàn Nguyên được bào chế từ nhiều loại thảo dược quý như Kim ngân hoa, Hoa Hồng, Hồng sâm, Nha đam, Khổ qua, Bí đao,…. Trong đó viên uống và tinh chất bôi Hoàn Nguyên có tác dụng loại bỏ mụn, cân bằng lượng dầu trên da, ngăn ngừa thâm sẹo sau mụn. Nước rửa mặt Hoàn Nguyên giúp làm sạch da, tăng cường da sáng khỏe.”
Trong chương trình “Vì sức khỏe người Việt” kênh VTV2 với chuyên đề “Trị mụn trứng cá bằng thảo dược Đông y” còn xuất hiện bạn Huyền Anh và Lan Anh – Hai nhân vật đã từng bị mụn trứng cá đã loại bỏ mụn thành công bằng bộ Hoàn Nguyên.
Bạn Huyền Anh chia sẻ: “Mình bị mụn từ rất sớm, tình trạng càng ngày càng nghiêm trọng. Mình thử nhiều cách rồi nhưng đều không thấy hiệu quả tốt. Sau đó mình được người quen giới thiệu sử dụng Hoàn Nguyên, kiên trì khoảng 2 tháng mình thấy mụn giảm rõ rệt, da mặt cũng sáng mịn hơn.”
Cùng với đó bạn Lan Anh cũng chia sẻ như sau: “Da mặt em nổi nhiều mụn ẩn, đỏ, viêm, bọc khiến em rất tự ti. Em đã dùng rất nhiều loại kem, sữa rửa mặt trị mụn nhưng không thấy cải thiện mấy. Sau đó em biết tới Hoàn Nguyên, sau khoảng 2 tháng sử dụng em thấy da không còn nhờn như trước, da mặt căngmịn hơn, đặc biệt mụn không còn viêm sưng mà xẹp xuống, sau đó mất dần.”
Xem bản đầy đủ chương trình “Vì sức khỏe người Việt: Trị mụn bằng thảo dược Đông y”
Lời khuyên của chuyên gia với người bị mụn cám
Bác sĩ Nguyễn thị Nhặn chia sẻ rằng, mụn cám khả năng tái phát lại rất cao nếu gặp điều kiện thuận lợi. Do vậy, để ngăn ngừa tình trạng này và hỗ trợ quá trình điều trị mụn cám dứt điểm các bạn nên:
Vệ sinh da mặt sạch sẽ mỗi ngày 2 lần (sáng tối) với sữa rửa mặt chuyên dụng.
Cần ngủ nghỉ đủ giấc, đúng giờ, tránh thức khuya khiến cơ thể suy nhược, gây rối loạn nội tiết sinh mụn.
Giữ tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng, lo âu, stress
Xây dựng chế độ ăn khoa học. Hạn chế đồ nhiều dầu mỡ, thực phẩm cay nóng, thức uống chứa cồn,… thay vào đó là ăn nhiều rau củ quả, nước trái cây.
Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời hoặc môi trường nhiều khói bụi, hóa chất độc hại,…
Khi phát hiện mụn cám không nên tự ý nặn mụn mà cần chủ động lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp để loại bỏ dứt điểm.